Beyin yıkama olayının en etkili olduğu alan sağlıktır. Tiryakiler sigaranın sağlık açısından yarattığı risklerin bilincinde olduklarını söylerler ama bu doğru değildir.
Bu benim için de geçerliydi. Kafamda her an bir patlama olabileceğini sandığımda ve bu işin sonuçlarına katlanmaya hazır olduğuma inandığımda yalnızca kendimi aldatıyordum.
O günlerde paketten bir sigara aldığımda kırmızı bir lamba yansa ve bir uyarı sesi: “Evet, Allen bu sigara bardağı taşıran son damla olacak. Şansın varmış, olacaklar hakkında önceden uyarılıyorsun. Şimdiye kadar ucuz atlattın fakat bir tane daha sigara içersen beynin uçacak!” deseydi ne olursu sizce? Hemen bir sigaraya uzanırdım!
Yanıt konusunda kuşku duyarsanız trafiği yoğun bir ana yola çıkın, gözleriniz kapalı olarak kenarda durun ve sigarayı bırakmakla gözleriniz kapalı bir şekilde bu yolu karşıdan karşıya geçmek arasında bir seçim yapmak zorunda olduğunuzu düşünün.
Nasıl bir seçim yapacağınız konusunda hiçbir kuşku yok. Ben her tiryakinin yaşamı boyunca yaptığını yaptım: Bir sabah uyanıp sigaradan nefret etme umuduyla gerçekleri görmezlikten gelmeye başladım. Tiryakiler sigaranın sağlık açısından yarattığı riskleri düşünmezler, düşünseler keyfin aldatmacası bile kalmaz.
Böylece şok etkisi yaratan filmlerin neden bu kadar başarısız olduğu açıklanmış oluyor. Çünkü bu filmleri sigara içmeyen insanlar seyredebiliyor ancak. Bu aynı zamanda tiryakilerin günde kırk tane sigara içen ve seksen yaşına gelen amcalarını neden anımsayıp nikotin yüzünden genç yaşlarında ölen binlerce insanı umursamadıklarını açıklar.
Haftada yaklaşık altı kez genellikle gençlerle aşağıdaki konuşmayı yapıyorum:
Ben: Sigarayı neden bırakmak istiyorsunuz?
Tiryaki: Param yetmiyor.
Ben: Sağlık açısından hiç endişelenmiyor musunuz?
Tiryaki: Hayır. Yarın bir otobüsün altında da kalabilirim.
Ben: Kendinizi bilerek bir otobüsün altına atar mısınız?
Tiryaki: Tabii ki hayır.
Ben: Karşıdan karşıya geçerken sağa sola bakmaya gayret gösteriyor musunuz?
Tiryaki: Tabii ki.
Aynen. Tiryakilerin bir otobüs altında kalmaları olasılığı yüz binlerde bir olduğu halde bu konuda çok dikkatlidirler. Oysa sağlığa zarar verme olasılığı neredeyse kesin olan nikotinin riskine hiç aldırmadan katlanır ve bu zararları görmezlikten gelirler. İşte beyin yıkama olayı bu denli etkilidir. Ünlü bir İngiliz golf oyuncusunu anımsıyorum, uçaktan korktuğu için Amerika’daki turnuvalara katılmazdı ama golf sahasına birbiri ardına sigara içerek çıkardı. Ne garip değil mi? Uçağın düşme olasılığı yüz binlerde birken ufak bir teknik arızadan kuşkulanıp uçağa binmekten korkarız fakat sigaranın dörtte bir oranındaki yüksek riskini umursamadan göze alırız. Peki tiryakilerin bu işten kazançları nedir?
KESİNLİKLE HİÇBİR ŞEY!
